Niets is wat het lijkt! Dit is iets dat vaak opgaat voor bewerkt voedsel. Voedselfabrikanten halen namelijk alles, maar dan ook echt alles uit de kast om je te verleiden tot het kopen van hun producten. Vaak maken ze hierbij gebruik van marketing- en communicatietechnieken die met name je onbewuste brein aanspreken. Hierdoor is de kans dat je eens even kritisch gaat kijken wat je nu eigenlijk precies in je winkelmandje gooit namelijk kleiner.
Neem nu het product ‘Goed bezig’ van Bolletje
Dit klinkt natuurlijk helemaal geweldig, maar om zeker te weten wat je in je winkelmandje gooit, is het slim om langs alle mooi marketing uitingen en gezondheidsclaims heen te kijken en de voedingswaardetabel en ingrediëntenlijst te bestuderen.
In de voedingswaardetabel kun je aflezen hoeveel gram er van de verschillende macronutriënten (koolhydraten, vetten, eiwitten en vezels) en soms ook bepaalde micronutriënten (vitaminen en mineralen) in 100 gram of ml van een product zit. Handig is dat met name enkelvoudige suikers apart vermeld worden. Sommige fabrikanten zetten ook de voedingswaarde per portie op hun verpakking, dus let bij het vergelijken van producten wel op dat je alleen naar de 100 gram of ml waarden kijkt!
In de onderstaande voedingswaardetabel van ‘Goed bezig’ zie je dat één reep 2,7 gram (12%) vezels bevat, 15 gram (62%) koolhydraten en dat van die 15 gram, 4 gram (enkelvoudige) suikers is. Eigenlijk zou dus op de voorkant van de verpakking ‘boordevol koolhydraten / suikers’ moeten staan in plaats van ‘boordevol vezels’!
Maar, eigenlijk bevat dit product nog veel meer ‘enkelvoudige suikers’! Ingrediënten zoals (de bestanddelen van) moderne tarwe, witte rijst, maïs en aardappelen zijn namelijk door (genetische) modificatie zodanig aangepast dat het zetmeel (lange ketens van suikermoleculen) dat ze bevatten in je lichaam een vergelijkbaar effect heeft als enkelvoudige suikers. Daarom is het altijd belangrijk om ook naar de ingrediëntenlijst te kijken.
Hierin moeten alle ingrediënten die in het product verwerkt zijn, op volgorde van hoeveelheid, vermeld worden. Dit wil zeggen dat er van het ingrediënt dat het eerst genoemd wordt het meeste inzit. Het ingrediënt waarvan er het minst inzit wordt als laatste vermeldt.
Als je kijkt naar de afgebeelde ingrediëntenlijst van ‘Goed bezig’, dan zie je het volgende:
Onbewerkte voeding
Bij onbewerkte voeding zie je zelden een ingrediëntenlijst. De voeding zelf is namelijk het ingrediënt!
Een ingrediëntenlijst en voedingswaardetabel kunnen je helpen bij het maken van betere voedingskeuzes. Het is echter wel belangrijk om je bewust te zijn van het feit dat deze informatie vaak onvolledig is.
Processtoffen
Stoffen die tijdens de productie van een voedingsmiddel gebruikt worden hoeven niet vermeld te worden. Men gaat er namelijk vanuit dat deze processtoffen aan het eind van het productieproces weer voor 100% verwijderd worden. De vraag is natuurlijk of dit wel echt mogelijk is! Om een idee te krijgen van deze processtoffen kun je de volgende aflevering van ‘De keuringsdienst van waarde’ eens bekijken: https://www.npo3.nl/waarom-zijn-zonnebloempitten-zoveel-duurder-dan-zonnebloemolie-keuringsdienst-van-waarde-kort-31/01-04-2020/WO_KN_16048068. Ik schrok er nogal van!
Overige stoffen
Ook chemicaliën, pesticiden, antibiotica, hormonen en dergelijke waarmee plantaardige of dierlijke ingrediënten zijn behandeld worden niet op de verpakking vermeld.
Dit is nog maar het topje van de ijsberg als het gaat over het bewerken van ons voedsel. Het tv-programma Keuringsdienst van waarde belicht regelmatig goed bewaarde geheimen van voedselfabrikanten: https://www.npo3.nl/keuringsdienst-van-waarde/.